Czy glinę do modelowania można wypalić w piecu garncarskim?
Glina to bardzo wdzięczny materiał. Można ją formować dowolnie długo. Jeżeli zasycha, wystarczy zwilżyć ją wodą. Woda pozwala też wygładzać idealnie powierzchnie formowanych wyrobów – najlepiej wygląda to przy pracy na kole garncarskim. Na początek przygody z gliną nie musimy wybierać drogich mieszanek samoutwardzalnych czy białej gliny – wystarczy najtańsza szara glina rzeźbiarska do modelowania. Jeżeli wyroby będą udane, to możemy spróbować je utrwalić. Czy glinę do modelowania można wypalić?
Nic nie zastąpi radości, jaką daje oczekiwanie, a potem wyjmowanie z pieca swoich pierwszych glinianych figurek czy naczyń. Dlatego, zanim zaczniemy lepienie lub toczenie na kole, powinniśmy zastanowić się, gdzie i jak wypalimy swoje dzieła.
Ognisko, palnik czy piec garncarski?
Wypalanie gliny w ognisku czy w kominku jest świetną zabawą, ale efekty mogą być niezadowalające. Glina wypala się nierówno i pęka. Jeżeli wytworzymy przedmioty, które naprawdę chcielibyśmy zachować, to będziemy potrzebowali pieca.
Piec możemy zbudować samodzielnie na działce za miastem czy nawet w przydomowym ogródku. Wersja najbardziej pierwotna jest możliwa do ulepienia z gliny zmieszanej z piaskiem i sieczką, trzciną lub grubą suchą trawą. To prosty komin z dolnym otworem do dokładania drewna oraz rusztem, który należy umieścić nad paleniskiem. Na ruszcie będziemy mogli ustawiać wysuszone wyroby z gliny i wypalać bez pogrążania się w palenisku.
Dobre efekty daje użycie palnika gazowego. Można nim ogrzewać piec garncarski, wykonany ze starej metalowej beczki. Metalową blachę od wewnątrz wykładamy cegłą szamotową lub wełną mineralną. Można też wylepić ją gliną zmieszaną z piaskiem i trocinami. Zamiast beczki można użyć siatki drucianej, która będzie podtrzymywała materiał izolacyjny. Do rozgrzewania pieca z beczki można użyć palnika do wygrzewania papy czy wypalania trawy. To rozwiązanie spodoba się majsterkowiczom, którzy posiadają miejsce do wypalania na świeżym powietrzu. Efekty działania pieca zależą od tego, jak starannie go wykonaliśmy oraz od umiejętności wytworzenia i utrzymania odpowiedniej temperatury wypału.
Jeżeli nie kręci nas odtwarzanie pierwotnych technik wypału gliny, to powinniśmy skorzystać z elektrycznego pieca garncarskiego. Daje on najlepsze efekty wypalania i szkliwienia, ponieważ można precyzyjnie regulować temperaturę i czas wypału. Ponadto nie musimy obawiać się zanieczyszczeń, które towarzyszą obróbce termicznej w piecach opalanych drewnem.
Niestety, zakup pieca jest dużym wydatkiem. Dlatego do pierwszych prób, zanim nie utwierdzimy się w przekonaniu, że garncarstwo jest naszym powołaniem, możemy skorzystać z oferty profesjonalnych zakładów ceramicznych. Można też nawiązać współpracę z lokalnym garncarzem, szkołą plastyczną czy ośrodkiem prowadzącym modne ostatnio warsztaty ceramiczne. To rozwiązanie ma dodatkową korzyść: nie tylko wypalimy profesjonalnie swoje dzieła, ale ponadto będziemy mogli zasięgnąć rady doświadczonego rzemieślnika.
Na początek najlepsza będzie szara glina
Mieszanie gliny, cięcie i formowanie gołymi rękami to niezwykle przyjemne doznania sensoryczne dla dorosłych i dzieci. Glina rudzi, ale też doskonale oczyszcza i nawilża skórę. Zmywa się bez problemu nie tylko ze skóry, ale również z ubrań i z włosów. Szara glina rzeźbiarska do modelowania jest najtańszym i najlepszym materiałem na pierwsze próby garncarskie. Możemy ją nie tylko łatwo formować, ale też bez obaw wypalić.
Do formowania gliny wystarczą same dłonie, zwykły krótki nóż albo proste dłutka garncarskie. Ciekawą i prostą techniką zdobienia gliny jest odciskanie w niej różnych przedmiotów. Doskonale efekty dają na przykład odciski liści z grubymi włóknami, takich jak np. liść kapusty.
Gotowe wyroby musimy starannie wysuszyć. Im glina jest grubsza, tym dłużej musimy poczekać. Nie należy się spieszyć, bo niedosuszone wyroby pękają w trakcie wypalania: na skutek gwałtownego wzrostu temperatury woda zmienia się w parę wodną i rozsadza od wewnątrz glinę.
Po wypaleniu glina jest porowata. Wykonane z niej naczynia nie są szczelne: woda przesącza się przez pory materiału. Aby uzyskać odpowiedni kolor i uszczelnić powierzchnię, trzeba pokryć glinę szkliwem i ponownie wypalić.